Buikvet, wat doet het en hoe kom je er vanaf?
Onze vetmassa in het lichaam is een complex ‘orgaan’. Het lichaamsvet is uitgesmeerd over het hele lichaam. Dit voel je zelf al aan je eigen lichaam(of liever niet wilt voelen 😊).
De twee grootste massa’s vet zitten in de buikstreek rondom de organen (buikvet) en het andere deel zit onder de huid(onderhuidse vet).
Hoe komt het dat ons lichaam zo goed is in het opslaan van vet?
Dat komt omdat er in het lichaam wel 50 miljard zeer goed uitrekbare ballonnetjes zitten; genaamd vetcellen. Deze vetcellen kunnen erg veel vet opslaan doordat ze flink kunnen uitrekken als het moet. Jammer maar waar!
Functies van een vetcel
Een vetcel is niet alleen maar een ballonnetje gevuld met vet maar heeft heel veel belangrijke functies voor jouw gezondheid. Zo kan een vetcel verschillende hormonen aanmaken. Ook heeft een vetcel net zoals iedere andere lichaamscel een mechanisme om vet te verbranden en jou voorzien van energie. Een ‘gezonde vetmassa’ is dus heel erg belangrijk.
Wat is een gezonde vetmassa?
Meestal wordt er gekeken naar de BMI (Body Mass Index). Dit is een berekening van de verhouding tussen lengte en gewicht. Dit is in de grote lijn een handige maat om aan te houden maar ik vind de vetmassa veel belangrijker om door te meten. Als iemand bij mij in de praktijk komt voor afvallen, willen we natuurlijk dat de vetmassa afneemt tot een gezond niveau.
Gezonde vetmassa:
Mannen : vet % te hoog boven de 20 %
Vrouwen : vet % te hoog boven de 30 %
Vetopslag op twee manieren
Het onderhuidse vet kan overal zitten, zoals in je gezicht (bolle wangen, onderkin), in je voeten (je schoenen zitten strakker) of in je bovenarmen (dat blouseje zit strak om je arm).
Het meeste onderhuidse vet zit in de buikstreek en rondom billen en bovenbenen.
Verdeling van vet
Nu las je al dat vet onderhuids en in de buikstreek wordt opgeslagen.
Hoe de opslag van vet in het lichaam verdeeld is, verschilt per persoon. Je hebt de ‘appel’; hier is de vetverdeling vooral in de buikstreek en je hebt de ‘peer’; hier heeft iemand vooral vetopslag op benen, billen en heupen.
Buikvet gevaarlijk
Voor jouw gewicht maakt het niet zoveel uit waar het overtollige vet wordt opgeslagen maar voor jouw ‘gezondheid’ is het van groot belang.
Het ‘appelfiguur’ heeft vooral buikvet en dit buikvet geeft juist een flink hoger risico op jouw gezondheid.
- Buikvet gaat tussen en om de organen zitten waardoor organen hun werk minder goed kunnen doen.
- Ook worden de lichaamscellen ongevoeliger voor insuline. Met een teveel aan vet rondom de lever en de spieren kan de suiker(koolhydraat)stofwisseling niet goed verlopen. De lever en de spieren worden zo minder gevoelig voor insuline. Dan stijgt de bloedsuikerspiegel. Zo ontstaat diabetes type 2.
- Nog een reden waarom buikvet zo slecht is; het geeft ontstekingsstofjes af. Veel meer dan in het onderhuidse vet. Deze ontstekingsstofjes worden afgegeven aan het bloed en kunnen de bloedvaten beschadigen. Waardoor hart- en vaatziekten ontstaan.
- Ook hebben deze ontstekingsstofjes een negatieve invloed op de hersenen, waardoor je je somberder kunt gaan voelen.
- Ook verstoort een teveel aan buikvet veel processen. Bijvoorbeeld het systeem dat je hongergevoel, je vetopslag en je verbranding regelt.
Opslag plaats van vet
De plek waar vet wordt opgeslagen is deels erfelijk. Verder speelt de verhouding tussen vrouwen en mannen hormonen een rol. Hoe groter het aandeel van het hormoon testosteron, hoe meer buikvet. Dat verklaart ook waarom mannen sneller een buikje krijgen.
Bij vrouwen in de overgang daalt de hoeveelheid vrouwelijke hormonen. Hierdoor wordt de balans in vrouwen- en mannenhormonen anders. Vrouwen hebben namelijk ook testosteron (mannenhormoon) en door de daling van de vrouwenhormonen hebben we verhoudingsgewijs meer testosteron. Vandaar dat je dan meer buikvet krijgt.
Ook het stress-hormoon cortisol speelt een grote rol in de opslag van vet in de buik. Hoe meer cortisol, hoe groter de kans dat vet in de buikstreek wordt opgeslagen.
Stress en opslag van vet
Chronische stress zorgt voor extra aanmaak van cortisol. Dat hormoon stuurt vet naar de buikstreek. Bovendien zorgt het voor snacktrek: zin in vette en suikerrijke voeding. Juist dat soort eten stimuleert zelf óók cortisolproductie. Waardoor je weer meer buikvet krijgt. Als je niet oppast, beland je zo in een vicieuze cirkel die tot steeds meer overgewicht leidt.
Medicijnen en opslag van vet
Van antidepressiva en antipsychotica weten mensen vaak wel dat je ervan aankomt. Van medicatie met corticosteroïden, een variant op het hormoon cortisol, weet men dat vaak niet. Als je ze langdurig en in een hoge doses gebruikt, zorgen deze ontstekingsremmende middelen ook voor meer buikvet. Corticosteroïden zitten in ontzettend veel middelen, van huidcrèmes en gewrichtsinjecties tot puffers en neussprays. 10% van de Nederlanders gebruikt ze. Best veel toch?
Hoe kom je van buikvet af?
Om je buikvet te verminderen moet je eerst weten waar de oorzaak ligt. Wanneer de oorzaak in jouw voeding te vinden is dan is dit een zaak van aanpakken in je menu. Wanneer de oorzaak in medicatie zit, is het veel lastiger om dit aan te pakken. Ook chronische stress is een punt wat het extra moeilijk maakt. Start in elk geval bij de bron!!
Het beste is om je leefstijl te bekijken en aan te passen waar er verbeter punten nodig zijn.
- Meer bewegen.
- Gezonder eten met minder suiker en verzadigde vetten.
- Geen bewerkte voeding eten.
- Stress aanpakken.
- Ontspanning inbouwen.
- Goed en voldoende slapen.
Wat moet je vooral niet doen?
Een crash-dieet volgen is een No-Go! Bij weinig eten val je natuurlijk af. Alleen verlaag je je verbrandingsniveau enorm door langdurig tè weinig eten. Wanneer je dan weer ‘gewoon’ gaat eten, slaat je lichaam wat hij niet kan verbranden gelijk op in vetmassa. Zo kom je heel snel weer aan en vaak nog iets meer als daarvoor.
Nou, veel stof om over na te denken. Misschien kun je met deze kennis een start maken met kleine aanpassingen in jouw leefstijl.
Hou het klein zodat het jou ook gaat lukken.
0 Reacties